![]() ![]() ![]() DPA n-3: docosapentaeenzuur, omega 3-vetzuur DPA n-6: docosapentaeenzuur, omega 6-vetzuur.(18)ĭe verhouding tussen de hoeveelheid linolzuur en alfalinoleenzuur in voeding (omega 6/omega 3-ratio) dient circa 4:1 tot 1:1 te zijn, maar is in de huidige westerse voeding meestal veel hoger (10:1 tot 20:1 of nog hoger).(4,17,19) Dit betekent dat naast de verhoogde arachidonzuursynthese de toch al gebrekkige endogene synthese van de belangrijke omega 3-vetzuren EPA en DHA nog verder verslechtert.(1,18-20) Onder gunstige omstandigheden wordt bij mannen maximaal 10% van ALA omgezet in EPA en bij premenopauzale vrouwen maximaal 21%, terwijl de synthese van DHA uit ALA bij mannen maximaal 4% is en bij premenopauzale vrouwen maximaal 5-9%.(5,21,22) Vaak is de omzetting van ALA in EPA en DHA lager - ongeveer 5-8% - waarbij de vorming van DHA minimaal is.(16) DHA wordt niet omgezet in EPA (retroconversie), zoals eerder gedacht. Metabolisme van linolzuur (LA) en alfalinoleenzuur (ALA). Voor de omzetting van linolzuur en alfalinoleenzuur zijn dezelfde enzymen (desaturases, elongase) nodig (zie figuur 2), en een te hoge linolzuurinname leidt tot (competitieve) remming van de omzetting van alfalinoleenzuur en vice versa.(4,16,17)įiguur 2. Het is van groot belang dat de dagelijkse inname van linolzuur en alfalinoleenzuur in balans is. Alfalinoleenzuur (ALA) is aanwezig in onder meer lijnzaad, hennepzaad, chiazaad, walnoten, groene bladgroenten, avocado, aardbeien en koolzaad-, tarwekiem- en sojaolie.(4,16) Vlees en zuivel bevatten de LA-metaboliet arachidonzuur, terwijl zeevoedsel, vis(olie), krillolie en (plantaardige) algenolie (van de microalg Schizochytrium sp.) bronnen zijn van de omega 3-vetzuren EPA en DHA. Arachidonzuur (AA), docosahexaeenzuur (DHA) en eicosapentaeenzuur (EPA) zijn bestanddelen van fosfolipiden in celmembranen en precursors van endocannabinoïden, AA en EPA zijn precursors van eicosanoïden (lokaal werkzame, paracriene weefselhormonen) en EPA en DHA zijn precursors van SPM's (specialized pro-resolving mediators), zie figuur 4.īronnen van linolzuur (LA) zijn plantaardige olie (zoals zonnebloem-, saffloer-, soja-, maïs-, sesam-, kokos-, palm-, pinda- en koolzaadolie), noten, zaden, vlees, kip en eieren. Met name de (langeketen) metabolieten van linolzuur (arachidonzuur) en alfalinoleenzuur (eicosapentaeenzuur en docosahexaeenzuur, zie figuur 1) hebben belangrijke fysiologische effecten. Chemische structuur van de belangrijke langeketen omega 3-vetzuren EPA (eicosapentaeenzuur, C20:5 n-3) en DHA (docosahexaeenzuur, C22:6 n-3). ![]() Rond 1930 ontdekte het echtpaar George en Mildred Burr dat het omega 6-vetzuur linolzuur (C18:2 n-6, een omega 6-vetzuur met 18 koolstofatomen en 2 dubbele bindingen) en omega 3-vetzuur alfalinoleenzuur (C18:3 n-3) essentiële voedingsstoffen zijn, net als vitamines, mineralen en essentiële aminozuren.(15) Het ontbreken van deze essentiële vetzuren (en hun metabolieten) in voeding is onverenigbaar met het leven.įiguur 1. Eerder was alleen bekend dat vetten in voeding fungeren als energiebron en daarnaast bron zijn van vetoplosbare vitamines. ![]() Onze voeding b evat twee typen meervoudig onverzadigde vetzuren (vetzuren met twee of meer dubbele bindingen in de koolstofketen), te weten omega 6-vetzuren (eerste dubbele binding bij het zesde koolstofatoom vanaf het uiteinde van het molecuul) en omega 3-vetzuren (eerste dubbele binding bij het derde koolstofatoom). Voldoende inname van de langeketen omega 3-vetzuren EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur) is belangrijk voor de gezondheid en het voorkomen en/of remmen van uiteenlopende chronische (ontstekings)ziekten waaronder hart- en vaatziekten, bepaalde vormen van kanker (waaronder borstkanker, colorectaalkanker), auto-immuunziekten, allergieën, diabetes type 2, obesitas en depressie.(1-8) Een adequate DHA-inname draagt onder meer bij aan de preventie van zwangerschapscomplicaties, een goede pre- en postnatale groei en (hersen)ontwikkeling van baby's en (jonge) kinderen en de preventie en/of remming van leeftijdsgerelateerde cognitieve achteruitgang en dementie.(4,9-11) De huidige westerse voeding is deficiënt aan (langeketen) omega 3-vetzuren vergeleken met het dieet waarmee de mens is geëvolueerd.(4,12) Aangezien de inname van EPA en DHA uit voeding bij de meerderheid van de Europeanen te laag is, en de lichaamseigen synthese uit de precursor alfalinoleenzuur ontoereikend is, kan dagelijkse suppletie met EPA en DHA veel gezondheidswinst opleveren.(3,13,14) ![]()
0 Comments
Leave a Reply. |
AuthorWrite something about yourself. No need to be fancy, just an overview. ArchivesCategories |